Sponsland

klik in de kaart en beweeg door het gebied
×
Binnenstad

100 Waterelementen

3/9

Binnenstad
Het stadscentrum van Groningen ligt op een uitloper van de Hondsrug. De natuurlijke waterlopen Aa en Hunze en de historische landbouwverkaveling vormen de basis waarop de huidige stad zich heeft ontwikkeld. Groningen is door de jaren heen veranderd, door een combinatie van trage groei en gewaagde plannen. De invloed van de stad op de regio neemt gestaag toe: ze trekt meer bezoekers en wordt intensiever gebruikt. De rol van de binnenstad verandert, van een winkelbestemming wordt ze een huiskamer voor de hele regio. Verbetering van het voetgangerscomfort staat daarbij voorop.

De bouwdichtheid in Groningen is hoog. De openbare ruimte is grotendeels verhard en geoptimaliseerd voor de verschillende verkeersstromen. Ondergronds liggen pijpen en kabels, waardoor weinig ruimte overblijft voor boomwortels. Hierdoor zucht de binnenstad steeds vaker onder hete zomers, waarin de hitte zich tussen de stenen muren en trottoirs ophoopt. Bij zware regenval lopen lage delen van de stad, zoals het Gedempte Zuiderdiep, onder water, door gebrek aan begroeiing en wateroppervlakten.
100 Waterelementen
Het voorbereiden van de binnenstad op het veranderende klimaat zou een totaal andere beleving van de openbare ruimte kunnen opleveren: van eentonige gele straten tot een reeks afzonderlijke verblijfsplekken. Met meer bomen, water en groen, en meer ruimte om te ontspannen en te spelen. Waar het verkeerskundig ontwerp voorheen de eerste stap was richting een kwalitatief hoogwaardige openbare ruimte, is dat nu het creëren van aangename verblijfsruimte. Ruimte waar hitte gedempt wordt, droogte gebufferd en water opgeslagen. Symbool voor deze nieuwe aanpak staat ons voorstel voor honderd waterspeelplaatsen. Al deze plezierige verblijfsplekken zullen de binnenstad aantrekkelijker en sfeervoller maken.

Het Minerva- en het Hanzeplein laten zien hoe klimaatadaptatie de stad kan verrijken. Om de opgave succesvol aan te pakken, moeten de openbare ruimte, de publieke gebouwen en de ondergrondse ruimte met elkaar worden verbonden. Ze kunnen samen één systeem voor water en verkeer vormen, en zijn een uitbreiding van het publieke domein. Aantrekkelijke waterobjecten, stedelijke bossen, open pleinen en (water)geulen kleuren de toekomstige openbare ruimte. In de complexiteit van de binnenstad is er niet één oplossing voor alles: elke situatie creëert zijn eigen kansen voor kwaliteit op maat.
lees verder
inklappen
Conflict en morfologie
Conflict en morfologie
In de binnenstad van Groningen kruisen fietsen, auto’s en studenten elkaar. Iedereen eist ruimte op, en ook water zoekt een plek. Terwijl de compactheid van de binnenstad een zekere dichtheid garandeert, is de open ruimte beperkt. Het diverse gebruik ervan zorgt voor conflicterende situaties. Klimaatverandering zal dit alleen maar verergeren: daar moeten we rekening mee houden.

De binnenstad bestaat uit drie verschillende lagen openbare ruimte: (1) drie oost-west georiënteerde stroken (2) een verzameling van kleine onbebouwde plekken (3) een reeks promenades met een publieke functie. Onze focus ligt op het Gedempte Zuiderdiep (1) en het Hanzeplein (2).
Water en mobiliteit
Klimaatadaptieve sequenties
Open pleinen
Open pleinen
In plaats van een pijpleiding wordt de straat een verzameling opeenvolgende stedelijke plekken, bestaande uit open pleinen (1) waar verschillende activiteiten kunnen plaatsvinden, ...
Stedelijke bossen
Stedelijke bossen
... stedelijke bos met poreuze grond voor natuurlijke infiltratie, ...
Waterinfrastructuur
Waterinfrastructuur
... waterinfrastructuur, ....
Laagtes
Laagtes
... en laagtes. Een ononderbroken waterlijn verbindt de diverse plekken.
Zuiderdiep-boulevard
Zuiderdiep-boulevard
De vier verschillende uitsneden zijn zo toegepast in de straat, dat er een logisch en continu geheel ontstaat. Deze schets laat zien hoe de Zuiderdiep-boulevard met verschillende uitsneden eruit komt te zien. De verschillende uitsneden relateren aan elkaar, maar ook aan andere belangrijke publieke ruimtes in de binnenstad.
Waterobjecten
Waterobjecten
Water hoeft niet alleen voor overlast te zorgen. Het biedt esthetische kansen en kan helpen de openbare ruimte te verbeteren. Fonteinen en waterobjecten kunnen extra kwaliteit en beleving toevoegen aan het Gedempte Zuiderdiep en de gehele binnenstad.
Details
Detail 1
Detail 1
De waterelementen combineren techniek, esthetica en nut. De vier elementen zijn: (1) een smalle waterloop gecombineerd met zitplaatsen
Detail 2
Detail 2
Een watertoren
Detail 3
Detail 3
Een overdekt plein voor de stalling van fietsen en de berging van water
Detail 4
Detail 4
Een watertank zwembad
Thema's en variaties
Thema's en variaties
De boulevard bestaat uit een verzameling van contrasterende ruimtes en sferen, die tegelijkertijd een samenhangend en continue stedelijke openbare ruimte vormen. Van links naar rechts: (1) het zwembad, water tank (2) Minervaplein, bankjes en fontein, (3) een stadsbos, (4) een watertoren en mobiliteits hub, (5) de wadi’s aan de Gedempte Kattendiep.
Minervaplein
Minervaplein
Academie Minerva kan een hoofdrol spelen in de transformatie. De schetsen tonen de potentiële synergie tussen dit complex en de gefragmenteerde ruimte eromheen: het voorplein, het dak, de Reitemakersrijge, de binnenplaats en de Jonkerstraat. Het plein wordt vergroot en er komt een watergeul met openbare zitplekken, richting het Kleine der A.
Hanzeplein
Hanzeplein
Het combineren van de complexiteit van een verkeersknooppunt met een klimaatadaptieve openbare ruimte biedt mogelijkheden. Onder het Hanzeplein komt een grote fietsenstalling, bovengronds een compact gevarieerd stadsmilieu voor divers gebruik.
500932869

Over het ontwerpbureau
LIST
LIST is een architectenbureau uit Parijs. Het bureau heeft naam gemaakt door verschillende strategieën te ontwikkelen en toe te passen in de steeds complexere stedelijke omgeving. Daarmee zetten ze aan tot een veranderende kijk op deze complexiteit.

LIST manifesteert zichzelf tussen verschillende disciplines (architectuur, stedenbouw landschap en planning). Ze spelen daarmee in op de verschillende ruimtelijke en sociale vraagstukken die zich op verschillende schaalniveaus afspelen.

Met deze manier van werken, heeft LIST een scala aan projecten ontwikkeld die variëren van het strategische niveau (Metropolitan Landscapes Brussels) tot concrete projecten voor de openbare ruimte (Sportpark in Genk) en tijdelijke interventies (Harbour Magnets in Aarhus) tot publieke gebouwen (Frans Masereel Art Centre in Vlaanderen).